Genellikle 5 yaşın altındaki çocukları etkilemekle birlikte, daha büyük çocuklar ve erişkinler de hastalıkla karşılaşabilir.
İşaret ve belirtileri nelerdir?
El, ayak ve ağız hastalığı ile temas edildiğinde 3-6 gün içinde kuluçka süresini tamamlar. İlk bulgular genellikle ateş, boğaz ağrısı ve burun akıntısı gibi soğuk algınlığı belirtileridir. Ancak daha sonra küçük kabarcıklar içeren döküntüler görünmeye başlar.
Başlıca döküntü yerleri
- Ağız çevresinde, yanak içleri, diş etleri, dil
- Parmaklar
- El ve avuç içi
- Ayak tabanı
- Kalça
Belirtiler ilk birkaç gün içinde en kötüsüdür, ancak genellikle bir hafta içerisinde tamamen kaybolur. El, ayak parmaklarındaki soyulma ise 1-2 hafta devam edebilir ve bir zararı yoktur.
Nasıl teşhis edilir?
Bulgular teşhis için yeterlidir, ancak boğazdan alınan numuneler ile test yapılması da istenebilir. Tanı konulduğunda kreş, ana okulu ve okul gibi çocuğun devam ettiği yerlere mutlak surette bilgi verilmesi yeni bulaşmanın önüne geçecektir.
Tedavi nedir?
Virüs kaynaklı bir enfeksiyon olduğundan özel bir tedavisi olmayıp, destekleyici tedavi uygulanır. Ağrı ve ateş düşürücü olarak parasetamol ve ibuprofen kullanılabilir. Hijyen kurallarına ve sıvı alımına dikkat edilmelidir. Ağız içi yaralarda rahatlatıcı, yatıştırıcı solüsyonlardan yararlanılabilir.
Ne kadar bulaşıcıdır?
Hastalığın ilk haftası en bulaşıcı dönemdir. Ancak el, ayak ve ağız hastalığı olan çocuklar virüsü solunum yollarında (ağız, burun, akciğerler) 1-3 hafta boyunca, gaytada ise hastalık başladıktan sonra haftalarca tutabilirler.
Nasıl yayılır?
Virüs, kişiden kişiye ve farklı yollarla bulaşabilir.
- Solunum yolu; konuşurken, öksürüp, hapşırırken etrafa yayılan damlacıklar havada asılı kalmazlar ve genellikle bu salgılarla temas eden eşya ve oyuncaklar aracılığı ile bulaşır ya da göz, ağız ve buruna sürülmesi sonucu hastalık yayılır.
- Fekal-oral; enfekte olan çocuğun dışkısı ile temas eden, el yıkamadan başka eşyalara dokunan bakıcı ve çocuklar hastalığı bulaştırırken, kirli ellerin ağıza sokulması da yayılmasına neden olur.
Hastalık tekrarlar mı?
Evet, bir çocuk aynı tip virüsle veya el, ayak ve ağız hastalığına neden olan farklı bir virüsle tekrarlayan enfeksiyonlar geçirebilir
